AI και ρομπότ : Το τέλος της εργασίας(;)

Δοκίμιο της Μαριδώρας Ντρέου

AI και ρομπότ : Το τέλος της εργασίας(;)

Η τεχνητή νοημοσύνη -ή αλλιώς AI- τους τελευταίους μήνες εκπλήσσει, συνεχώς από το DALL·E*, τη μηχανή εκείνη που αφού της δώσεις μια περιγραφή δημιουργεί… έργα τέχνης, αντικαθιστώντας

επιτυχώς οποιονδήποτε γραφίστα, έως το ChatGPT**, με το οποίο κάποιος μπορεί να ζητήσει σύνθεση ποιημάτων ή κειμένων σε ύφος του Lovecraft ή του Ελύτη, ακόμα και σύνθεση κώδικα για την ιστοσελίδα του, το μέλλον μοιάζει πια να έχει έρθει στο παρόν. Η επικράτηση της μηχανής στον τομέα της εργασίας -κάθε εργασίας- μοιάζει να έχει έρθει στο παρόν.

Από τη μια, αυτή η τεχνολογική επανάσταση, την οποία πολλοί προβλέπουν από τις αρχές ακόμα της χιλιετίας με την εμφάνιση του διαδικτύου, λέγεται ότι θα απελευθερώσει τον άνθρωπο. Μια αυτοματοποιημένη κοινωνία δεν έχει ανάγκη από εργάτες σε εργοστάσια, αγρότες σε κτήματα, οδηγούς σε φορτηγά. Όπως είδαμε και στα παραπάνω παραδείγματα, ακόμη και δημιουργικά επαγγέλματα μπορούν να αντικατασταθούν από τις μηχανές. Με την προϋπόθεση ότι η απαραίτητη τεχνολογία θα γίνει οικονομικά προσιτή στις

εταιρείες, το κόστος παραγωγής και μεταφοράς τροφίμων, οικοδόμησης κατοικιών και πολλά άλλα μπορεί να εκμηδενιστεί. Ίσως, λοιπόν, η επικράτηση των μηχανών να οδηγήσει σε τεράστια  κύματα       ανεργίας, αλλά ίσως επίσης κανένας να μην πραγματικά χρειάζεται να εργάζεται ώστε να εξασφαλίσει τους πόρους επιβίωσής του, καθώς αυτοί θα είναι εύκολα διαθέσιμοι σε όλους. Το να μπορεί ο μέσος άνθρωπος να επιλέξει μια ειδίκευση ή τη μόρφωση που θέλει να αποκτήσει δίχως να τον πιέζουν οικονομικοί παράγοντες, το να μπορεί μάλιστα να επιλέξει να μην εργαστεί ποτέ αλλά να αφιερωθεί σε προσωπικούς σκοπούς, αλλάζει ριζικά τον τρόπο δόμησης του εκπαιδευτικού συστήματος, της οικονομίας, της διακυβέρνησης της ίδιας της κοινωνίας.

Βέβαια, αν και πολλά δείχνουν προς αυτή την κατεύθυνση, δεν είναι σίγουρο αν θα φτάσουμε ποτέ σε αυτό το σημείο. Το πρόβλημα με την τεχνολογία είναι ότι είναι αδύνατο να γνωρίζουμε τα όριά της, σε ποιο στάδιο της εξέλιξης βρισκόμαστε, σε ένα πρωταρχικό ή σε κάποιο από τα τελικά. Το μόνο σίγουρο είναι πως πολλές δουλειές χάνονται καθημερινά, από τη μία δεκαετία στην άλλη άλλα επαγγέλματα εξαφανίζονται και άλλα δημιουργούνται σχεδόν από το πουθενά, οδηγώντας συνολικά σε ένα αβέβαιο εργασιακό κλίμα και καθημερινότητες βουτηγμένες στο άγχος και τη βιοπάλη. Μέχρι τώρα οι μηχανές δεν έχουν κάνει τις κοινωνίες πιο ειρηνικές, δημοκρατικές, λιγότερο άδικες, και ίσως αυτό να μην γίνει ποτέ ο σκοπός τους. Και φυσικά, κανείς δεν μπορεί να εγγυηθεί ότι η αυτοματοποίηση θα λύσει όλα τα προβλήματα της ανθρωπότητας. Ίσως πάλι οδηγήσει σε πρωτοφανείς κινδύνους -δύσκολο ακόμα και να τους φανταστούμε- ίσως οι διαθέσιμοι πόροι να μη μοιραστούν ποτέ στους ανθρώπους αλλά να αυξήσουν τα υπερκέρδη τωνεταιρειών, ίσως ακόμα οδηγήσει σε μία γενικευμένη ανενεργία, μια ανθρωπότητα νωχελική, που τα βρίσκει όλα έτοιμα.

Ποιος ξέρει;

Αν και με τη βοήθεια των υπολογιστικών μηχανών(!), μπορούμε να προβλέψουμε κατά προσέγγιση  την πορεία των τεχνολογικών επιτευγμάτων και της κοινωνικής εξέλιξης για τα επόμενα είκοσι χρόνια, το απώτερο μέλλον φαντάζει θολό, απροσδιόριστο, και είναι και αυτό, που κατά τη γνώμη μου είναι και αυτό που το κάνει τόσο ελκυστικό. Το θέμα είναι η ανθρωπότητα να επιδιώκει τη δημιουργία σωστών και γερών θεμελίων, ώστε να μπορεί να αντιμετωπίζει ενωμένη το παρόν, που ολοένα γίνεται το μέλλον.

 

 

 

*η εικόνα του κειμένου έχει τίτλο “ Άνθρωπος και Ρομπότ, ελαιογραφία ” και είναι δημιουργία του DALL-E

**το παραπάνω άρθρο το έγραψε αποκλειστικά άνθρωπος, χωρίς τη χρήση του ChatGPT

Αφήστε μια απάντηση

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *